Tym, co w sposób szczególny wyróżnia wieś Kolonię Polską (pow. Leżajsk, woj. podkarpackie) od pozostałych miejscowości w gminie jest zwyczaj śpiewów pasyjnych w wielkosobotnią noc, kultywowany przez mieszkańców już od ponad wieku. Corocznie w tym czasie, przy udziale kilkunastoosobowej orkiestry wierni zebrani przy Grobie Chrystusa wykonują Pieśni o Męce. Zwyczaj wielkosobotnich śpiewów z orkiestrą, według relacji informatorów został przeniesiony przez Księdza Stanisława Szpetnara z Sieniawy. Zebrał on również Pieśni o Męce Pańskiej śpiewane przy grobie Chrystusowym w kościele parafialnym w Kolonii Polskiej i wydał w formie zbioru pod tym samym tytułem w roku 1918. Podczas gdy w Sieniawie zwyczaj ten zaniknął, w Kolonii Polskiej jest żywo praktykowany do dziś. Ta wyjątkowa adoracja Bożego Grobu trwa od 20.00 do 24.00. Śpiewy wykonywane są naprzemiennie z orkiestrą, zgromadzoną na kościelnym chórze (składającą się m.in. z bębna, akordeonów, saksofonów, trąbek, basów i skrzypiec) liczącą razem nawet 20 muzyków. Rekrutują się oni nie tylko z Kolonii Polskiej, ale także z odległych miejscowości. Muzycy ci, na co dzień nie grający razem, przyjeżdżają również na próby poprzedzające wielkosobotnie granie, by pracować wspólnie nad brzmieniem orkiestry.
Parafianie zdają sobie sprawę z wyjątkowości tego zwyczaju, który jest bardzo ważny dla lokalnej społeczności i od ponad 100 lat jest przekazywany z pokolenia na pokolenie. Świadczą o tym wypowiedzi zarówno starszych jak i młodszych mieszkańców wsi.
W ramach realizowanego przez Muzeum od 2022 r. projektu pt. „EtnoPodkarpackie. Badania terenowe” zostały przeprowadzone wywiady z mieszkańcami parafii Kolonia Polska, a w 2023 r. został nakręcony film dokumentujący ten wyjątkowy zwyczaj.
Muzeum Etnograficzne im. F. Kotuli w Rzeszowie oraz Muzeum Okręgowe w Rzeszowie zapraszają na spotkanie „Pieśni o Męce Pańskiej”
17.03.2024 r. niedziela, godz. 14:00
Miejsce: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, ul. 3 Maja 19
Wstęp wolny!
W PROGRAMIE:
– „Pieśni pasyjne w ludowej tradycji” – Agata Witowicz
– Etnograficzna dokumentacja terenowa – refleksje badaczy – Elżbieta Dudek-Młynarska, Magdalena Fołta, Helena Urbańczyk
– PROJEKCJA FILMU pt. „Wielkosobotnie granie Męki Pańskiej w parafii Kolonia Polska”
– Dyskusja
Komentarze