Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – kto i kiedy łamie te prawa?

Obchodzone na całym świecie święto książki wywodzi się z Katalonii. Po raz pierwszy zostało zorganizowane w 1926 roku. Jest to ważna data w historii literatury światowej: data śmierci Cervantesa, urodzin i śmierci Szekspira, a także śmierci Inki Garcilasa de la Vegi.

Zgodnie z ciekawą tradycją katalońską tego dnia mężczyźni obdarowują swoje partnerki czerwoną różą, a one darują im książkę. W 1995 roku UNESCO ogłosiła 23 kwietnia Światowym Dniem Książki i Praw Autorskich. Dzień ten jest dobrym momentem, żeby przypomnieć sobie kilka ważnych faktów na temat praw autorskich.

Co to jest prawo autorskie i kogo chroni?

Prawo autorskie chroni oryginalne dzieła autorskie. By podlegać ochronie prawnoautorskiej, utwór musi zostać stworzony przez autora i musi obejmować pewien minimalny stopień kreatywności, musi być ustalony w materialnej postaci, np. zapisany na papierze lub w edytorze w postaci pliku komputerowego. – odpowiada nam Karolina Winiarska, autorka książek obyczajowych.

Co zaliczamy do praw autorskich?

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Jak chronić swoje prawa autorskie?

Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności. Oznacza to – dodaje Karolina Winiarska - że, jeżeli jesteś autorem grafiki, zdjęć czy tekstu, to prawo autorskie chroni taki utwór choćby był w niedokończonej formie.

Kiedy naruszamy prawa autorskie?

Naruszenie prawa autorskiego ma miejsce w przypadku powielenia, skopiowania utworu, jeżeli
czynność ta nie będzie przeznaczona do własnego użytku. – wyjaśnia pisarka.

Co w Polsce reguluje prawa autorskie?

W polskim prawie reguluje je ustawa z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo autorskie obejmuje ogół uprawnień majątkowych i osobistych twórcy do stworzonego przezeń dzieła. Naruszenie go pociąga za sobą odpowiedzialność cywilną i karną. W Polsce od 4 lutego 1994 r. Co grozi za naruszenie praw autorskich? (Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych Art. 115.)

1. Kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
2. Tej samej karze podlega, kto rozpowszechnia bez podania nazwiska lub pseudonimu twórcy cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie albo publicznie zniekształca taki utwór, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nadanie.
3. Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w inny sposób niż określony w ust. 1 lub 2 narusza cudze prawa autorskie lub prawa pokrewne określone w art. 16, art. 17, art. 18, art. 19 ust. 1, art. 191, art. 86, art. 94 ust. 4 lub art. 97, albo nie wykonuje obowiązków określonych w art. 193 ust. 2 lub art. 20 ust. 1-4, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Świadomość ratuje. Edukujmy, rozmawiajmy i przestrzegajmy praw autorskich.