Nie żyje Maria Mirecka-Loryś. Przeżyła 106 lat.

Maria Mirecka-Loryś była działaczką podziemia narodowego w latach 1939–1945, członkinią Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantką Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkinią ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektorką Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przeżyła 106 lat. O jej śmierci poinformował na swoim tweeterze Robert Winnicki. Zmarła dziś około godziny 13:00 w Warszawie.

Jest siódmym z ośmiorga dzieci Dominika Mireckiego i Pauliny ze Ścisłowskich, siostrą m.in. Adama, Bronisława, Kazimierza, Leona. Z rodzicami i siedmiorgiem rodzeństwa do piątego roku życia mieszkała w Ulanowie. W 1921 rodzina przeniosła się do Racławic koło Niska. Tu, w 1937 ukończyła gimnazjum i podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.

Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. Równolegle była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego SN i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK, awansowana na stopień kapitana, kierowała Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.

W 1943 uczestniczyła w konspiracyjnym odnowieniu ślubów na Jasnej Górze, które w maju 1936 podczas pielgrzymki złożyła polska młodzież akademicka. W 36-osobowej grupie młodzieży Maria Mirecka reprezentowała Lwów, a obecny tam Karol Wojtyła – Kraków.

Po zakończeniu wojny wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 sierpnia 1945 została aresztowana w Nisku. Na wolność wyszła 1 września tego samego roku na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu 2 Korpusu gen. Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 wyemigrowała do Anglii.

W styczniu 1952 z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata była redaktorem „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce. Od lat 70. zaangażowana jest w pomoc dla Polaków na dawnych Kresach. W grudniu 1999 została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego. Współpracuje z polonijnym radiem w Chicago, dla którego nagrywa cotygodniowe felietony z cyklu „Otwarty mikrofon”.

Jest autorką 2. tomu „Historii Związku Polek w Ameryce” [od 1938 do 1958 roku] i książki „Odszukane w pamięci. Zapiski o rodzinie, pracy, przyjaźni”. W 2014 został zrealizowany film dokumentalny o Marii Mireckiej-Loryś pt. „Szkic do życiorysu” w reż. Ewy Szakalickiej. W 2016 IPN wydał jej książkę „Przede wszystkim Polska. Zapiski amerykańskie z lat 1952–2010”. W 2017 została laureatką nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej.

6 kwietnia 2019 pojawiła się jako gość honorowy na konwencji wyborczej Konfederacji Korwin Braun Liroy Narodowcy przed wyborami do Parlamentu Europejskiego W grudniu tego samego roku gościła również na zjeździe Młodzieży Wszechpolskiej z okazji 30-lecia reaktywacji tej organizacji.

Była matką dwojga dzieci: Jana i Ewy.

Maria Mirecka-Loryś została uhonorowana wieloma wysokimi odznaczeniami, są wśród nich:

• Srebrny Krzyż Zasługi,


• Krzyż Walecznych,


• Krzyż Partyzancki,


• Krzyż Armii Krajowej,


• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006),


• Medal Senatu Rzeczypospolitej Polskiej za szczególne zasługi w pracy na rzecz Polonii (2002),


• Medal „Pro Patria” (2016),


• Złoty Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” (2016),


• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2016),


• Medal Pamiątkowy 75-lecia Narodowych Sił Zbrojnych (2018),


• Medal Pro Bono Poloniae (2018),


• Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2020).

Źródło: Wikipedia