Pierwsze świadczenia wspierające

Ustawa o świadczeniu wspierającym dla osób z niepełnosprawnościami weszła w życie 1 stycznia 2024 r. Aby je otrzymać, należy najpierw zgłosić się do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności(WZON), który punktowo określi poziom potrzeby wsparcia danej osoby. Po wydaniu decyzji przez WZON osoba uprawniona powinna do ZUS złożyć wniosek o wypłatę świadczenia.

- Dlatego tak ważna jest kolejność składania dokumentów. Jeśli osoba z niepełnosprawnością najpierw złoży wniosek o świadczenie wspierające do nas a nie będzie miała jeszcze wydanej decyzji przez WZON o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia, to my zgodnie z przepisami zostawimy taki wniosek bez rozpatrzenia - mówi Wojciech Dyląg - regionalny rzecznik prasowy ZUS na Podkarpaciu.  

Ze wszystkich wniosków o świadczenie wspierające, które wpłynęły do ZUS-u aż  65,8 proc. została złożona przez same osoby niepełnosprawne, 21,2 proc. przez pełnomocnika, a 13 proc. przez przedstawiciela ustawowego. Najczęściej były one składane przez PUE ZUS – ponad 82 proc. wszystkich wniosków. Zaledwie 4,3 proc. przez bankowość internetową.

Rzecznik przypomina, że wysokość świadczenia wspierającego uzależniona jest od liczby punktów określonej w decyzji WZON. I tak wynosi ono od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej (wysokość renty socjalnej to obecnie 1780,96 zł). W zależności od poziomu potrzeby wsparcia będzie to: 95–100 pkt. – 220 proc. renty socjalnej; 90–94 pkt. – 180 proc. renty; 85–89 pkt. – 120 proc. renty; 80–84 pkt. – 80 proc. renty; 75–79 pkt. – 60 proc. renty i 70–74 pkt. – 40 proc. renty socjalnej.

- O świadczenie wspierające mogą wnioskować dorosłe osoby z niepełnosprawnością, czyli te, które ukończyły 18 lat, mieszkają w Polsce i posiadają decyzję Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności, w której poziom potrzeby wsparcia określono na poziomie minimum 70 pkt. 
W ich imieniu wniosek do ZUS – wyłącznie elektronicznie - może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny) – wyjaśnia Wojciech Dyląg. 

Rzecznik przypomina, że nie wszystkie osoby z niepełnosprawnościami będą miały prawo do świadczenia wspierającego od 2024 roku. Wszystko zależy od liczby punktów  zawartych w decyzji WZON oraz od tego czy opiekunowi osoby z niepełnosprawnością przysługuje inne świadczenie. I tak: osoby z liczbą 87-100 punktów mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r., osoby z ilością 78–86 pkt – od 2025 r., a osoby, które otrzymały 70–77 pkt – od 2026 r. Jest jeden wyjątek od tej reguły. Osoby, które mają, co najmniej 70 pkt, będą mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 r. pod warunkiem, że co najmniej w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później, opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.