Atopowe Zapalenie Skóry

Czym jest atopowe zapalenie skóry?

Atopowe zapalenie skóry, to przewlekłe zapalenie skóry, zwane AZS lub egzemą. Silny świąd oraz nawracające okresy zaostrzenia to cecha charakterystyczna AZS. Właściwa pielęgnacja oraz znajomość czynników wzmacniających objawy choroby, mogą pomóc w łagodzeniu zmian skórnych.

Atopowe zapalenie skóry może występować u dzieci nawet 10-krotnie częściej niż u dorosłych. Statystyki epidemiologiczne podają, że w Polsce na AZS choruje aż 4,7–9,2% dzieci, natomiast dorosłych 0,9–1,4%. Bardzo często występuje również u niemowląt.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry

Do dziś nie zostały w pełni określone przyczyny atopowego zapalenia skóry. Jak donoszą najnowsze badania naukowe atopowe zapalenie skóry jest wynikiem złożonych zależności pomiędzy czynnikami genetycznymi, środowiskowymi i immunologicznymi, z współistniejącym defektem bariery skórnej.

Genetyczne przyczyny atopowego zapalenia skóry

Na rozwój AZS mają wpływ mutacje w genach odpowiadających za czynniki uczestniczące w procesach zapalnych oraz sprzyjające rozwojowi innych chorób m. in.: atopii, łuszczycy, astmy, reumatoidalnego zapalenia stawów, a nawet cukrzycy typu I.

U osób z AZS zaobserwowano, że filagryna (białko odpowiedzialne za działanie bariery ochronnej naskórka) – nie działa prawidłowo, co powoduje nadmierne wysuszenie skóry, przebieg choroby jest bardziej przewlekły oraz cięższy a samo AZS występuje wcześniej.

Wyniki badań nie pozostawiają złudzeń: jeżeli któryś z rodziców cierpi na AZS istnieje małe prawdopodobieństwo, że dziecku uda się uchronić przed chorobą.

Środowiskowe przyczyny atopowego zapalenia skóry

Czynniki środowiskowe, które wpływają na rozwój oraz zaostrzenie objawów AZS to:

• alergeny,


• zanieczyszczenie środowiska,


• zakażenia,


• temperatura (zarówno wysoka, niska, jak i jej zmiany),


• wilgotność powietrza,


• substancje drażniące oraz stres.

Objawy atopowego zapalenia skóry

Trudno przeoczyć objawy AZS. Wysypka, świąd, mocno przesuszona skóra czy rumień to wyjątkowo nieprzyjemne i niestety widoczne objawy jakie towarzyszą osobie z AZS.
To wszystko dzieję się przez to, że nasza skóra „nie trzyma wody" co sprawia trudną i długą walkę z chorobą.

Objawy z jakim możemy się spotkać mając AZS :

• uczucie swędzenia skóry,


• charakterystyczna lokalizacja zmian skórnych (w zależności od wieku),


• przewlekły i nawrotowy przebieg,


• dodatni wywiad w kierunku rodzinnej atopii,


• suchość skóry,


• uczucie swędzenia podczas pocenia,


• rogowacenie przymieszkowe, bądź rybia łuska,


• zwiększona podatność na zakażenia gronkowcem złocistym Staphyloccocus aureus,


• podwyższony poziom immunoglobuliny E-IgE,


• dodatnie wyniki testów skórnych z alergenami,


• natychmiastowe reakcje skórne,


• wczesny początek zmian,


• skłonność do nawrotowych zakażeń skóry,


• zaćma,


• przebarwienia powiek i zacienienia wokół oczu,


• nawrotowe zapalenie spojówek,


• nietolerancja niektórych pokarmów,


• nietolerancja wełny,


• zaostrzenie zmian skórnych po stresie,


• rasa kaukaska (biała),


• rumień twarzy,


• objaw Dennie-Morgana (dodatkowy fałd skórny poniżej dolnej powieki).

Co zaostrza objawy w przypadku atopowego zapalenia skóry?

Zaostrzenie powodować będzie :

• drapanie zmian zapalnych zaostrza objawy choroby,


• stresujące sytuacje niekorzystnie wpływają na skórę,


• atopowa skóra nie lubi wysokich temperatur, gorącej wody i zbyt długich kąpieli,


• skóra alergiczna nie lubi również szorstkich i podrażniających ją tkanin,


• obecność roztoczy w domu,


• skóra atopowa może źle reagować na niektóre perfumy,


• zanieczyszczenia środowiska (związki chemiczne wchodzące w skład zanieczyszczeń uszkadzają naturalne mechanizmy odpornościowe i ułatwiają przenikanie alergenów do organizmu człowieka),


• objawy AZS zaostrza również nieodpowiednia dieta.

Leczenie atopowego zapalenia skóry

 Na rynku możemy znaleźć wiele produktów, które wspierają naszą skórę i pomagają w leczeniu AZS. Takie produkty najczęściej znajdziemy w aptekach jak również w drogeriach.
W cięższych przypadkach stosuję się leki steroidowe oraz sterydy .

Czym kierować się przy wyborze kosmetyków drogeryjnych w przypadku AZS?

Warto znać skład kosmetyku, gdyż bardzo różna jest wrażliwość na składniki danych pacjentów. Warto skorzystać z rady farmaceuty lub lekarza. Dobór kosmetyku jest bardzo istotny bo często to właśnie źle dobrany kosmetyk powoduję podrażnienia.
Zaleca się stosowanie delikatnych, nieperfumowanych środków myjących, które nie wysuszają i nie ściągają skóry.
Osoby cierpiące na AZS skarżą się często na podrażnioną skórę w okolicach oczu. Jest ona szczególnie delikatna, dlatego warto zwracać uwagę czy produkty kosmetyczne mogą być stosowane na wrażliwe miejsca.

Pielęgnacja oraz sposoby łagodzenia swędzenia i innych dolegliwości

Pierwsza linia leczenia określana jest mianem „terapii podstawowej" i obejmuje edukację pacjenta, działania profilaktyczne, pielęgnację skóry oraz stosowanie emolientów.

Oprócz terapii farmakologicznej lekarz może zalecić wprowadzenie w życie dobrych nawyków, które są w stanie złagodzić objawy AZS i znacząco poprawić jakość życia chorego. Należy do nich m.in. unikanie czynników drażniących, takich jak: wełna, kosmetyki niedostosowane dla chorych AZS, dym tytoniowy, kurz czy chlorowana woda w okresie zaostrzeń. Wprowadzenie zmian w diecie.

W przypadku pielęgnacji skóry, należy wziąć pod uwagę następujące elementy:

• unikanie drapania się,


• stosowanie krótkich kąpieli z zastosowaniem mydła nawilżającego,


• stosowanie miękkiego ręcznika oraz osuszanie ciała, a unikanie intensywnego wycieranie,


• stosowanie nawilżającego kremu lub płynu kosmetycznego po kąpieli (w momencie, gdy skóra jest jeszcze wilgotna),


• regularne nawilżanie skóry,


• noszenie bawełnianych ubrań i unikanie ubrań obcisłych oraz szorstkich,


• stronienie od nagłych zmian temperatury,


• unikanie przegrzewania się,


• podwójne płukanie prania w celu pozbycia się środków piorących,


• przeciwdziałanie roztoczom,


• właściwe radzenie sobie ze stresem.